GIDA, TARIM VE ORMAN ALANINDA DÜZENLEMELER YAPAN KANUN RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI
“Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkındaki Kanun”, Resmi Gazete’de yayımlandı. Yasa, tarım arazilerinin hobi bahçesi gibi yöntemlerle amacı dışında kullanımına hapis ve para cezası verilmesini, bu arazilerdeki izinsiz yapıların yıkılması, tütün ve alkollü içkilerin satışı, özel ormanlar ve şeker piyasasına yönelik bazı düzenlemeler içeriyor.
Av. Arsin Demir ”Tarım arazileri tarımsal amaç dışında kullanılamayacak”
Konu hakkında açıklamada bulunan Tarım Hukuku Derneği başkanı Av. Arsin Demir “Öncelikle İzmir’de yaşanan depremde yaşamını yitirenlere Allahtan rahmet, yakınlarına başsağlığı ve yaralılara, mağdurlara acil şifalar dilerim. İzmir halkı dayanışma, yardımlaşma ile bu kötü günleri atlatacaktır.
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kanun, tarım arazilerinin hobi bahçeleri gibi uygulamalarla bölünmelerinin engellenmesinden, sahipli arazilerde izinsiz ağaç kesimiyle ilgili cezaların artırılmasına, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ve alkol üretimi, satışının Tarım ve Orman Bakanlığının denetimine alınmasından, taklit ve tağşiş ürünleri üreten ve piyasaya arz edenlere yönelik yaptırımların ağırlaştırılmasını içeriyor. Kanuna göre, tarımsal amaçlı arazi kullanımlarında, tarımsal amaçlı arazi kullanım plan ve projelerine uyulması zorunlu olacak.” dedi.
“İdari para cezası uygulanacak ve eski hale getirmek için 2 ay süre verilecek”
Av. Arsin Demir süreç hakkında; plan veya projelere aykırı hareket edilmesi halinde valiliğin resen tespit yapma hakkı bulunduğunu aktararak, sorumlulara 1000 liradan az olmamak kaydıyla bozulan tarım arazinin her metrekaresi için 10 lira idari para cezası uygulanacağını projeye uygunluk sağlanması için azami 2 ay süre verileceğini ve büyük ova koruma alanlarındaki bu cezalar iki katı olarak uygulanacağını belirtti. “
“Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilecek”
Tarım Hukuku Derneği başkanı Av. Arsin Demir; ”Tarım arazilerinin kooperatifler başta olmak üzere özel hukuk tüzel kişileri aracılığıyla satın alınıp, fiili taksim yapılması suretiyle üyelere veya ortakların kullanımına tahsis edenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 100 günden 1000 güne kadar adli para cezası verilecek. Tüzel kişilere de 50 bin liradan 250 bin liraya kadar idari para cezası verilecek. Tarım arazisinin bütünlüğünün sağlanması ve tarımsal üretime uygun duruma getirilmesi halinde, kamu davası açılmayacak, açılmış kamu davası düşecek, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkacak.” ifadelerini kullandı.
“Taklit ve tağşişle mücadele etkin bir şekilde devam ettirilmeli”
Gıda alanında yapılan düzenlemeye göre, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nda yapılan değişiklikle taklit ve tağşiş yapılmış ürünlerin işleme tabi tutulması ve piyasaya arz edilmesi yasak olacak.
Av. Arsin Demir taklit ve tağşiş konusunda şu ifadelere yer verdi.
“1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 1000 günden 5000 güne kadar adli para cezası”
“Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak gıdalar, masrafları sorumlusuna ait olmak üzere piyasadan toplatılacak ve mülkiyeti kamuya geçirilerek imha edilecek. Bu gıdaları üreten, ithal eden, kendi adı veya ticari unvanı altında piyasaya arz eden gıda işletmecilerine, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 1000 günden 5000 güne kadar adli para cezası verilecek. Taklit veya tağşiş yapılan gıda veya yemleri üreten, ithal eden veya kendi adı veya ticari unvanı altında piyasaya arz eden gıda veya yem işletmecisine 50 bin Türk lirasından, izlenebilirliğini sağlamadan piyasaya arz eden perakende gıda veya yem işletmecisine 5 bin Türk lirasından aşağı olmamak ve 500 bin Türk lirasını geçmemek kaydıyla, fiilden bir önceki mali yıl sonunda oluşan veya bunun hesaplanması mümkün olmazsa fiil tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan yıllık gayri safi gelirlerinin yüzde 1’i oranında idari para cezası verilecek. Fiilin üç yıl içinde birinci kez tekrarlanması durumunda üreten, ithal eden veya kendi adı veya ticari unvanı altında piyasaya arz eden gıda veya yem işletmecisine belirtilen idari para cezalarının alt ve üst sınırları bir katı artırılarak uygulanacak. Fiilin aynı süre içinde ikinci kez tekrarlanması durumunda, üreten veya ithal eden gıda veya yem işletmecisine 1000 günden 3000 güne kadar adli para cezası verilecek ve gıda veya yem işletmecisi 5 yıldan 10 yıla kadar bu sektördeki faaliyetinden men edilecek. Fiili 3 yıl içinde ikinci kez tekrarlayan kendi adı veya ticari unvanı altında piyasaya arz eden gıda veya yem işletmecisine ise 200 bin Türk lirasından az olmamak ve 2 milyon Türk lirasını geçmemek kaydıyla, fiilden bir önceki mali yıl sonunda oluşan veya bunun hesaplanması mümkün olmazsa fiil tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan yıllık gayri safi gelirlerinin yüzde 1’i oranında idari para cezası verilecek.”
“Kurallara uymayanların belgeleri iptal edilecek”
Yeni düzenlemeye göre alkollü içeceklerin satışı hakkında da ağır cezalar verilmekte. Alkollü içeceklerin satışı hakkında yapılan düzenleme ile ilgili konuşan Av. Arsin Demir “Alkollü içkileri, otomatik satış makineleriyle satan, oyun makineleri veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edenler ile basın ve yayın yoluyla tüketicilere satan ve postayla satışını yapanlara 20 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek. Saat 22.00 ile 06.00 arasında alkollü içki satışı yasağına aykırı hareket edenlere 65 bin liradan 320 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak. Alkollü içkileri, 18 yaşını doldurmamış kişilere satan veya sunanlar ile 22.00 ile 06.00 saatleri arasında perakende olarak satanların, bu fiilin işlenmesinden sonraki 5 yıl içinde üçüncü defa söz konusu yasağı ihlal etmeleri halinde, Tarım ve Orman Bakanlığınca tüm perakende alkollü içki ve açık alkollü içki satış belgeleri iptal edilecek. Bu kişilere, 2 yıl süreyle söz konusu belgenin yenisi verilemeyecek.” dedi.
“Tütünün en az %30’u yerli olmak zorunda”
Tütün mamulü üreticilerinin bir takvim yılı içinde yurt içi piyasaya arz amacıyla ürettikleri ve ithal ettikleri sigara, nargilelik tütün mamulü, sarmalık kıyılmış tütün mamulü ve pipoluk tütün mamulü kategorilerinde kullandıkları toplam tütünün, kategori bazında en az yüzde 30’unun Türkiye’de üretilen tütün olması zorunlu olacak ve Cumhurbaşkanı, bu oranı yüzde 45’e kadar artırmaya yetkili olduğunu söyleyen Av. Arsin Demir “Makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ve alkol üretim ve satışı Tarım ve Orman Bakanlığının denetiminde gerçekleştirilecek. Tarım ve Orman Bakanlığından izin almadan makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi fabrikası veya imalathanesi kuran ve işletenler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5 binden 10 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak.” dedi.
“Özel Orman Kapsamındaki Ağaçlar Kesilemeyecek”
Özel orman kapsamındaki yerlerde bulunan ağaçların izinsiz kesilemeyeceğini, izinsiz kesilen ağaçların dikili kabuklu gövde hacminin 5 metreküpe kadar olması halinde 500 lira, bu miktarı aşan her bir metreküpü için ilave 100 lira idari para cezası verileceğini söyleyen Av. Arsin Demir “Kanunla, devlet ormanlarındaki bozuk orman alanlarında orman bitkisi fidanlıkları kurulmasına, mantar ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine, orman alanlarından üretilen odun dışı ürünlerin mamul ya da yarı mamul olarak işlenmesi amacıyla tesis kurulmasına bedeli alınarak 29 yıla kadar izin verilebilecek.” İfadelerini kullandı.
“Sınırdaş arazi sahibinin ön alım hakkı kaldırıldı”
Mağduriyetlere neden olan sınırdaş tarım arazilerinin satılması halinde komşu taşınmaz maliklerine kullanılması için tanınan önalım hakkı kaldırıldı.
Tarım arazilerinde ifraz, hisselendirme, pay temliki, el birliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi, el birliği mülkiyetinin devri, paylı mülkiyet olarak intikal, taksim ve vasıf değişikliği işlemleri, Tarım ve Orman Bakanlığının izni ile yapılacak. Vergi ve harç muafiyetinden yalnızca yeter gelirli büyüklüğü haiz tarım arazilerinin mirasçıları faydalanacak. İmar planlarında tarımsal niteliği korunacak alan olarak ayrılan yerler ile kamu yararı kararı alınarak tarım dışı amaçla kullanım izni verilen yerler, yeniden izin alınmaksızın bu amaç dışında kullanılamayacak ve planlanamayacak. Ancak yerleşim alanlarının gelişim alanı ihtiyaçlarını karşılamak için izin verilerek planlanmış alanlarda yeniden izin şartı aranmayacak.
Av. Arsin Demir; “Büyük ova koruma alanları içerisindeki tarım arazilerinin kullanımında tarımsal üretimin olumsuz etkilenmemesi, verimin azalmaması, izne konu alanların çevresindeki tarım arazilerinin korunması ve tarımsal amaçlı arazi kullanım planlarının etkin olarak uygulanabilmesi amacıyla, yerleşim alanlarının gelişim alanı ihtiyaçlarını karşılamak için izin verilerek planlanmış alanlar haricinde, izin verilen yerler yeniden izin alınmaksızın bu amaç dışında kullanılamayacak ve planlanamayacak.” dedi.